بررسی تطبیقی دام‌گستری در حقوق افغانستان و انگلستان

دوره 4، شماره 11، تابستان 1401، صفحات 226 - 242

نویسندگان : علی محمّد سروری و محمّدمهدی کریمی نیا و مجتبی انصاری مقدم *

چکیده :
در عصر حاضر، کشف جرم از پیچیده‌ترین مراحل دادرسی می‌باشد، زیرا به موازات پیشرفت علم و فن‌آوری، جرایم نیز توسعه و پیچیدگی خاصی یافته‌اند که به طُرُق سنّتی قابل کشف نیستند. دام‌گستری و تحریک و تشویق رسمی بر ارتکاب جرم از روش های نوین کشف جرم و تحصیل دلیل کیفری است که برای حل این معضل ایجاد شده است، اما نکته‌ای مهم، بحث مشروعیت یا عدم مشروعیت آن است که موجب تشتّت آرا در نظام‌های کیفری دنیا گردیده است: برخی طرفدار استفاده‌ای چنین روش و تعدادی نیز بر ممنوعیت بکارگیري آن در کشف جرایم تاکید دارند. هرچند میان دام‌گستری در حقوق انگلستان و افغانستان شباهت‌های مختصری وجود دارد، اما تفاوت‌های چشمگیری نیز به چشم می‌خورد: در حقوق انگلستان دام‌گستری به عنوان یک دفاع به نفع متهم رسما پذیرفته نشده است. فقط از موجبات تخفیف مجازات محسوب می‌شود، اما در حقوق افغانستان در این مورد بحث واضحی صورت نگرفته فقط به اقدامات «مخفی کشفی» اشاره شده است، ولی از برخی مواد عمومی و اصول حاکم بر آن(مثل نقض اصل برائت و ...) عدم مشروعیت نسبی دام‌گستری استنباط می‌شود.

کلمات کلیدی :
دام‌ گستری، تحریک، کشف جرم، مخفیانه.