ارائه الگوی ساختاری پیش بینی قصد رفتاری برای اهدای خون بر اساس رفتار برنامه ریزی شده و هویت در اهداکنندگان خون در شهر تهران

دوره 5، شماره 15، تابستان 1402، صفحات 21 - 35

نویسندگان : ستاره منصور * و خدیجه ابوالمعالی الحسینی و مهرداد ثابت

چکیده :
به منظور پیش بینی قصد رفتاری برای اهدای خون بر اساس رفتار برنامه ریزی شده و هویت در اهداکنندگان خون در شهر تهران نیازمند جذب داوطلبانه اهدای خون در افراد می باشیم. در این پژوهش ۳۱۶ نفراز مراجعين جهت اهدای خون از چهار مرکز انتقال خون درشهر تهران انتخاب شدند که از این افراد، 194 نفر زن و 122 نفرمرد و 188 نفر مجرد و 128 نفر متاهل بودند. میانگین سنی شرکت کنندگان نیز 41 / 31 سال بود. همچنین از روش نمونه گیری غیر تصادفی سهمیه ای استفاده شد و از شرکت کنندگان درخواست شد به پرسش نامه های مبتنی بر نظريه رفتار برنامه ريزي شده و سبک های هویت برزونسکی پاسخ دهند و در انتها، به منظور تجزیه و تحلیل ویژگیهای روان شناختی گروه نمونه، از امار توصیفی، مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS 21 . 0 استفاده شد. بر اساس یافته ها، ضریب همبستگی بین قصد رفتاری برای اهدای خون و رفتار برنامه ریزی شده ( 51 / 0) و هویت ( ۲۸ / 0 ) در سطح 01 / 0 معنادار می باشد. همچنین ضریب مسیر مستقیم و غیر مستقیم و کل رفتار برنامه ریزی شده به قصد رفتاری برای اهدای خون و ضریب مسیر مستقیم هویت در سطح 01/0 معنادار است. همچنین رفتار برنامه¬ریزی شده و هویت با ضریب تعیین مسیر 27 / 0، مجموعاً 27 درصد از واریانس متغیر قصد رفتاری برای اهدای خون را تبیین می¬ک . نتایج نشان می دهد نظریه رفتار برنامه ریزی شده در پیش بینی رفتارهای مبتنی بر نوع دوستی مانند اهدای خون در داوطلبان مورد استفاده مکرر قرار گرفته و امیدوار کننده بوده، اما به طور کلی قابلیت پیش بینی کنندگی ان با در نظر گرفتن ساختارهای دیگر مانند هویت افزایش می یابد. با توجه به مفهوم عادت و این که رفتار گذشته در شکل گیری هویت ذاتی است، بنابراین اگر اهدا كردن خون بخش مهمی از هویت خود باشد ( ادغام نقش شخص )، همراه با قصد و عادت مستقیما پیش بینی كننده رفتار اهدای خون هستند.

کلمات کلیدی :
پیش بینی قصد رفتاری برای اهدای خون، رفتار برنامه ریزی شده، هویت