بررسی تطبیقی مفهوم آرمانشهر در اندیشه های اسلامی و غربی

دوره 4، شماره 11، تابستان 1401، صفحات 36 - 44

نویسندگان : حامد احمدی * و سیدمهدی رسولی

چکیده :
بحث آرمان شهر از بحث های بسیار ارزنده و مهم در اندیشه های سیاسی است، يکي از آرمان هاي ديرينه بشر، دستيابي به آن نوع شيوه زيست بوده است که زندگي او را با بهره وري و کاميابي قرين سازد بنابراین آرمان‌شهر، نمادی از یک واقعیت آرمانی و بدون کاستی است. همچنین می‌تواند نمایانگر حقیقتی دست نیافتنی باشد. با نگاهي به نظريات آرمان گرايان جهان غرب در گذار تاريخي اين نتيجه حاصل شد که تفکر آرمان شهر گرايان غربي بنا به متقاضيان زمان و متناسب با دغدغه هاي روزگار شکل گرفته اين در حالي است که اهداف آرمانشهرگريان اسلامي در فضا و زمان نمي گنجند و اين نشان از ميزان تعالي تفکرات و سرچشمه ملکوتي و فرابشري آن دارد. روش تحقیق بــرای انجام این پژوهش از رویکــرد تطبیقی با روش توصیفی- تحلیلی و استدلالی منطقی استفاده شده است نتایج اینطور نشان می¬دهد که پیدایش شهری آرمانی همواره در طول تاریخ، ذهن بشر را به خود معطوف داشته و افکار و آرای بسیاری از فلاسفه و اندیشمندان سیاسی اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است آرمان شهر بزرگترین هدف و انگیزه تلاش انسان برای نیل به تکامل است. آنچه که از بررسی تفاوت هاي میان آرمانشهرهاي غربی با آرمانشهرهاي اسلامی حاصل شده اینست که در اندیشه آرمانشهرهاي اسلامی عرصه هاي دین، حکمت و ادب خودنمایی می کند و این نگرش، تاثیرات قابل توجهی بر کالبد شهرها، گذشته است آرمان گرایان غربی در نظریات آرمانشهرهاي خود از علم فلسفه و حکمت بهره برده اند که در این زمینه نظریه پردازان مسلمان نیز بیشتر اندیشه هاي فلسفی داشته اند و کمتر ابعاد کالبدي آرمانشهر را مورد توجه قرار داده اند.

کلمات کلیدی :
آرمانشهر، افلاطون، فارابی، آرمانشهر اسلامی